
۰۴
شهریور
پاگرد پله،قوانین پله ومحاسبات وارتفاع آنها
ارتفاع پله قوانین پله اجرای پله گرد پاگرد پله محاسبات
ارتفاع پله واصول پله ها
به طور کلی هر قدر ارتفاع پله زیادتر باشد
تعداد پله موردنیاز برای عبور از طبقه ای به طبقه دیگر کمتر بوده و در نتیجه قفسه پله یا فضای لازم برای ایجاد پله کمتر است .
ولی ارتفاع پله کاملا بستگی به محل استفاده و اشخاص استفاده کننده از آن را دارد
مثلا ارتفاع پله برای طبقات مسکونی در حدود ۱۶ الی ۲۰ سانتی متر در نظر گرفته می شود.
زیرا ۸۰ درصد استفاده کنندگان آن در سنینی هستند که به راحتی می توانند از پله ها پایین و بالا بروند
(اشخاص مسن تر و کودکان خردسال بیش تر وقت خود را در منزل می گذرانند).
همچنین ارتفاع پله موتورخانه و یا انبار را در حدود ۲۰ الی ۲۵ حتی ۵۰ سانتی متر در نظر می گیرند
زیرا ۹۹ درصد استفاده کنندگان این قسمت از ساختمان را اشخاص جوان تشکیل می دهند.
ارتفاع پله مکانهای عمومی مانند ایستگاه راه آهن و یا بیمارستان ها و یا ادارات عمومی را در حدود ۱۵ الی ۱۷ سانتی متر در نظر می گیرند
زیرا از این نوع پله ها اجبارا افراد در هر سنی استفاده خواهند نمود.

کف پله:
کف پله تابع دو عامل است:
۱- طول کف پا
۲- طول قدم
۱: طول کف پای یک آدم معمولی در حدود ۳۰ سانتی متر است
در این صورت برای اینکه عبور و مرور از روی پله آسان باشد کف پله باید در حدود ۳۰ سانتی متر باشد
که با توجه به ۲ سانتی متر دماغه پله جمعا در حدود ۳۲ سانتی متر خواهد شد.
۲: با توجه به اینکه طول قدم یک آدم معمولی در حدود ۶۳ الی ۶۵ سانتی متر می باشد
برای اینکه بتوان پله ها را پشت سر هم و بدون توقف و به راحتی و با قدم معمولی طی نمود می بایست
مجموع دو برابر ارتفاع بعلاوه کف پله، عددی بین ۶۳ الی ۶۵ سانتی متر باشد:
۶۵ الی ۶۳ = b + h2
h= ارتفاع پله
b = کف پله
اگر تعداد پله هایی که پشت سر هم قرار دارند در حدود ۸ الی ۱۲ پله باشد
(مانند پله هایی که دو طبقه یک ساختمان را در هر گردش بهم مربوط می نماید)
کف پله نمی تواند از ۳۲ الی ۳۳ بیشتر باشد. زیرا اگر کف پله از این مقدار پهن تر باشد استفاده کننده
از آن در موقع بالا رفتن ناخود آگاه هر قدم خود را روی پله بعدی قدری عقب تر گذاشته
و روی پله هشتم یا نهم پنجه پای او روی لبه پله قرار گرفته و ممکن است تعادل خود را از دست داده و به جلو خم شود.
ولی در مورد پله های جلوی ساختمان که معمولا تعداد آن حدود ۳ یا ۴ پله می باشد می توان از کف پله پهن تر نیز استفاده نمود.
عرض پله:
عرض پله به نسبت شدت عبور و مرور متفاوت می باشد بدیهی است
پله های خروجی یک سینما که در ظرفیت چند دقیقه می باید جمعیتی در حدود ۱۰۰۰ نفر را تخلیه نماید
یا پله های خروجی ایستگاه راه آهن نمی تواند با پله های یک ساختمان دو طبقه دارای عرض مساوی باشند.
عرض پله ساختمان های عمومی و بزرگ مانند سینماها و تئاترها که از آنها برای عبور یک طرفه استفاده می شود
(فقط مردم خارج می شوند) برای هر ۱۲۰ نفر جمعیت یک متر عرض در نظر گرفته می شود
که این عرض برای تخلیه جمعیت در حدود ۱۰ دقیقه کافی می باشد.
حداقل عرض پله ساختمان هایی که زیاد بزرگ نبوده و از روی آن عبور و مرور دو طرفه انجام می شود
در حدود ۱۰۰ سانتیمتر در نظر گرفته می شود زیرا بطوریکه می دانیم عرض شانه یک نفر مرد در حدود ۶۰ سانتی متر است .
(عرض شانه خانم ها کمتر می باشد)
و با توجه به اینکه اگر دو نفر بخواهند از نزدیک یکدیگر عبور نمایند ناخودآگاه قدری شانه خود را به سمت مقابل کج می نمایند .
عرض ۱۰۰ سانتی متر برای عبور دو نفر از کنار یکدیگر کافی می باشد
ولی برای آپارتمان های چند طبقه که شدت رفت و آمد زیادتر است
عرض پله را در حدود ۱۲۰ سانتی متر و یا بیشتر در نظر می گیرند.
در مورد پله های کم رفت و آمد مانند پله هایی که به بام ختم می شود
و از آنها فقط برای برف روبی و یا سرکشی به بام استفاده می شود عرض ۵۵ الی ۶۰ سانتیمتر کافی می باشد.
محل پله
پله باید در محلی باشد که از هر نقطه ساختمان بخوبی قابل رویت بوده و شخص تاره وارد بتواند راه خود را به راحتی پیدا کند.
این موضوع مخصوصا در ساختمان های بزرگ و عمومی دارای اهمیت می باشد.
حداکثر فاصله پله از دورترین نقطه ساختمان نباید بیش از ۲۵ متر باشد
زیرا در موقع بروز حریق این فاصله حداکثر مسافتی است که یک نفر میتواند طی نموده و خود را به پله برساند .
در این صورت چنانچه عرض ساختمانی بیش از ۵۰ متر باشد ناچارا باید دو سری پله در ساختمان ایجاد گردد
در هر حال فاصله دو پله از همدیگر نباید از ۵۵ الی۶۰ متر تجاوز نماید بهتر است
پله تقریبا در وسط ساختمان ایجاد شود.بطوری که فاصله نقاط مختلف ساختمان از پله حداکثر از نصف عرض ساختمان تجاوز نکند.
انواع پله
با توجه به مکان های مختلف و فضای موجود برای ایجاد پله انواع مختلف آن مورد استفاده قرار میگیرد که بشرح زیر است:
۱ – پله های دو گردش و یک پاگرد
پله با یک پاگرد متداولترین نوع پله است که با دو گردش و یک پاگرد فاصله دو طبقه را طی کند
به این نوع پله که اصطلاحا U شکل گفته میشود مسیر اول با مسیر دوم که هر دو به پاگرد منتهی میگردد
درست ۱۸۰ درجه اختلاف جهت دارند.
تعداد پله در هر گردش در حدود ۸ تا ۱۰ پله است.
فضای لازم برای این نوع پله بشرط آنکه ارتفاع بین طبقات (کف تا کف) در حدود ۲۰/۳ متر باشد تقریبا ۱۰/۲ ×۵ متر است.

۲ – پله با سه گردش و دو پاگرد
دیگر از انواع پله متداول در ایران پله با سه گردش و دو پاگرد میباشد.
این نوع پله برای ساختمان هائی که فضای در نظر گرفته شده برای پله مربع است
و یا اگر بخواهند ساختمان هائی که آسانسور دارد پله دور آسانسور بچرخد و یا به
عبارت دیگر فضای در نظر گرفته شده برای پله و آسانسور در یک مجموعه باشد این نوع پله اجرا می نمایند.

۳ – پله های بدون پاگرد
این نوع پله ها که فضای کمتری را اشغال مینمایند نامناسبترین نوع پله میباشد
در این سیستم آن تعداد پله هائی که در قسمت های مستقیم واقع است
مناسب و راحت است ولی عبور ومرور از آن تعداد پله ها که در قوس قرار داشته و بشکل مثلث است
مشکل تر و ناراحت تر می باشد.
در طرح پله های مثلث شکل باید سعی نمود که متوسط کف پله ها از ۲۵ سانتیمتر کمتر نباشد.
۴ – پله گرد
از این نوع پله بیشتر برای مکان های کم رفت و آمد استفاده میگردد
مثلا برای دسترسی به بام آن هم فقط برای برف روبی و یا سرکشی و نظافت آن
و یا در مغازه ها برای دسترسی به طبقه دوم مغازه زیرا استفاده از این نوع پله بسیار ناراحت بوده
و امکان استفاده از آن برای کودکان و افراد مسن بسیار مشکل است.
در طرح اینگونه پله ها که معمولا حول لوله ای به قطر ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتر میچرخد روش کار چنین است
که ابتدا دایره متوسط گردش را به تقسیمات مساوی (تقریبا مساوی کف پله)تقسیم نموده
آنگاه از مرکز دایره گردش به این نقاط وصل مینمایند و این خطوط را ادامه می دهند تا محیط دایره خارجی پله را قطع کند.
باید توجه نمود که حداقل تعداد پله در هر گردش کامل ۳۶۰ درجه ای نباید از ۷ یا ۸ پله کمتر باشد
زیرا در غیر این صورت پله ها سرگیر خواهد شد به این نوع پله ها مارپیچ هم می گویند.
دایره گردش دایره ای است که استفاده کننده از پله هنگام بالا رفتن و پایین آمدن محیط آنرا طی می کند.
۵ – چشم پله یا چاه پله
در پله هایی که با دو گردش و یک پاگرد اجرا میشود گردش های پله باید با فاصله ای حداقل در حدود ۱۰ سانتیمتر از یکدیگر واقع شوند
این فاصله که به آن چشم پله یا چاه پله گفته میشود اجرا نرده پله را آسانتر میسازد
البته اگر فضای پله دارای عرض کافی نباشد میتوان از این فاصله صرف نظر نمود
در این صورت نرده در پاگرد تا آخرین پله ادامه پیدا نمی کند و از این پله ماقبل آخر تغییر جهت می دهد.
۶ – تعداد پله
در پله هایی که به تعداد زیادی پله پشت سر هم قرار گرفته اند.
برای آنکه در موقع استفاده از پله مخصوصا در موقع پایین آمدندر استفاده کننده ایجاد وحشت نکند
تعداد پله باید محدود باشد بدین لحاظ حداکثر پله هایی که پشت سرهم قرار میگیرد
نباید از ۱۰ الی ۱۲ پله بیشتر باشد و بعد از هر ۱۰ الی ۱۲ پله یک سطح مستقیم بنام پاگرد در نظر گرفته شود.
۷ – پاگرد
عرض پاگرد در پله های یو شکل خود بخود به اندازه دو برابر عرض پله میشود
و طول آن حداقل باید به اندازه عرض یک پله باشد در این صورت در پله های یو شکل پاگرد مستطیلی است
به ابعاد تقریبی ۲*۱ و در مورد پله های مستقیم عرض پاگرد به اندازه عرض پله و طول آن مساوی ++ قدم کامل می باشد.
(طول هر قدم در حدود ۶۳ سانتیمتر است)و حداقل باید به اندازه عرض پله باشد
که در این صورت اگر پهنای پله یک متر باشد ابعاد پاگرد ۲/۱*۱ خواهد بود
در مورد پله های سه گردش نیز پاگرد باید مربعی به ابعاد عرض پله تشکیل دهد.
۸ – نرده پله
برای ایجاد ایمنی در کنار پرده به سمت پرتگاه حتما باید نرده گذاشته شود
در مورد پله هایی که از دو طرف باز میباشد باید هر دو طرف نرده داشته باشد.
نرده با مصالح مختلف از قبیل چوب فلز,سنگ و یا مصالح بنائی ساخته میشود
در هر حال نرده باید محکم و به اندازه کافی بلند باشد تا در استفاده کننده از پله ایجاد ایمنی بنماید.
ارتفاع نرده در حدود 90 الی95سانتیمتر پیشنهاد میگردد.
۹ – طاق پله
سقف پله بالایی باید با پله پائینی آنچنان فاصله داشته باشد
که یک نفر آدم با قد معمولی بدون احساس ترس از آن استفاده نماید
حداقل ارتفاع در حدود ۱۹۵ سانتیمتر پیشنهاد میگردد از آن کمتر تا ارتفاع ۱۸۰ سانتیمتر ممکن است سرگیر نباشد ولی چشم ترس است.

۰ comments